czwartek, 31 stycznia 2013

Kilka podstawowych zwrotów

Odmiana czasowników przez osoby już była, poznaliście dwa podstawowe i najczęściej używane czasowniki sein i haben. To w takim razie teraz nadeszła pora na zapoznanie się z kilkoma podstawowymi zwrotami, na podstawie których postaram się Wam wytłumaczyć budowę zdań.

der Name        - nazwisko
der Vorname   - imię
heißen             - nazywać się
kommen (aus) -pochodzić (z)

wohnen (in)      -mieszkać (w)
lernen               -uczyć się
Guten Tag        -dzień dobry
hallo                 -cześć


Przedstawić się można na kilka sposobów:

Ich heiße Anna Kowalska.   - Nazywam się Anna Kowalska.
Ich bin Anna Kowalska.       - Jestem Anna Kowalska.
Ich bin Anna.                       - Jestem Anna.
Mein Name ist Kowalska.   -Nazywam się Kowalska/ Moje nazwisko to Kowalska.
Mein Vorname ist Anna.     -Nazywam się Ania/ Moje imię to Ania.

Ich komme aus Polen.        -Pochodzę z Polski.
Ich wohne in Kraków.         -Mieszkam w Krakowie.

***

W języku niemieckim prosty szyk zdania jest identyczny, jak w języku polskim, czyli: na pierwszym miejscu podmiot (kto?co?) na drugim orzeczenie (czasownik), a następnie dopełnienie (cała reszta). To jest podstawowy szyk zdania. Natomiast jest cały szereg konstrukcji przestawnych, po określonym słowie, itp, ale o tym będę mówić przy okazji. 

Ich      bin    Anna. 
pod.  orze.  dopeł.

Mein Hund heißt Rex. - w tym zdaniu podmiotem jest pies i to właśnie do niego odmieniamy czasownik.

W języku niemieckim nie używamy słowa "czy", żeby się o coś zapytać, tylko przestawiamy czasownik na pierwsze miejsce, np:

Magst du mich? - Czy ty mnie lubisz? A dokładniej tłumacząc: lubisz ty mnie?

Jak widać nastąpiła tu zamiana miejscami orzeczenia i podmiotu. 

Hast du dieses Buch schon gelesen? - Czy czytałeś już tę książkę? A dokładniej: czytałeś ty tą książkę już? 

W powyższym zdaniu jest użyty czas przeszły Perfekt. O jego konstrukcji, tworzeniu będę mówić później. Teraz powiem tylko, że składa się on z czasownika posiłkowego sein lub haben oraz imiesłowu czasu przeszłego (Partizip II). Przy odmianie czasownika sein i haben napisałam, że są one kluczowe. Teraz już wiecie dlaczego. 
Czasownik posiłowy, w tym przypadku haben jest czasownikiem, którego się odmienia do podmiotu, w tym przypadku du, dlatego właśnie haben stoi na pierwszym miejscu zdania. Partizip II jest nieodmienne i zazwyczaj występuje na końcu zdania, poza nielicznymi wyjątkami. Ale o tym napiszę przy omawianiu czasu przeszłego.

Specjalnie użyłam też określenia dieses Buch czyli ta książka, żebym wam pokazać jak ważne jest uczenie się rodzajników wraz z rzeczownikami. Pamiętacie, że rzeczowniki w języku niemieckim posiadają rodzajniki (der, die lub das) oraz, że rzeczowniki piszemy z dużej litery. 

No może trochę przedobrzyłam, na początek, z tym przykładem. Jeszcze nie wytłumaczyłam wam odmiany rodzajnika przez przypadki, a wyskoczyłam z zaimkiem wskazującym. No nic.. Zostawię to na razie, a wrócę do tego przykładu przy omawianiu odmiany przymiotnika. 

Tak trochę chaotycznie dzisiaj piszę, ale to przez to, że dawno mnie tu nie było. Postaram się regularnie tu publikować. Wybiorę sobie dzień tygodnia, czy dwa dni i będę systematycznie pisać, obszerniejsze notki. 
Dziękuję za pierwszy komentarz. Przynajmniej wiem, że jednak ktoś to czyta. Następne dwie notki będą o tworzeniu czasu przeszłego i odmianie rodzajników.
Einen  schönen Tag !