Czasu przeszłego Perfekt używamy dla wyrażenia czynności przeszłej zakończonej, której skutki sięgają teraźniejszości. Występuje on z reguły w rozmowach i dialogach, w których mówi się o sobie lub innych osobach. W Niemczech jest on częściej używany w zależności od rejonu.
sein/haben + Partizip II
Czasowniki słabe - tworzenie imiesłowu czasu przeszłego (Partizip II)
- Imiesłów czasownika przeszłego (Partizip II) tworzymy poprzez dodanie do tematu czasownika słabego przedrostka ge- oraz końcówki -t, lub -et (jeżeli temat czasownika kończy się na -t, lub -d).
ge- temat czasownika -t /et
np.
machen- gemacht
kaufen- gekauft
arbeiten- gearbeitet
warten- gewartet
czyli
haben + gemacht
czyli, np.
Ich habe ein Buch gekauft.
Tak jak widzicie, czasownik haben został odmieniony do 1.os l.p, czyli ich, a Partizip II jest na końcu zdania.
- Czasowniki słabe o zakończeniu -ieren oraz nierozdzielnie złożone (be-, er-, ver, itd.) otrzymują tylko końcówkę -t, nie otrzymują przedrostka ge-:
studieren- studiert
verkaufen-verkauft
beschen-besucht
- Czasowniki słabe, rozdzielnie złożone, otrzymują końcówkę -t oraz przedrostek ge-, który występuje w środku między przedrostkiem, a czasownikiem:
einkaufen- eingekauft
anrufen- angerufen
Czasowniki mocne - tworzenie imiesłowu czasu przeszłego (Partizip II)
- Partizip II czasowników mocnych tworzy się z reguły przez dodanie do rdzenia bezokolicznika przedrostka ge- oraz końcówki -en (często występuje zmiana samogłoski rdzennej):
bleiben- geblieben
gehen- gegangen
singen- gesungen
sitzen- gesessen
gehen- gegangen
singen- gesungen
sitzen- gesessen
- Czasowniki mocne nierozdzielnie złożone nie otrzymują przedrostka -ge:
besprechen- besprochen
gefallen-gefallen
entstehen-entstanden
- Czasowniki mocne, rozdzielnie złożone, mają przedrostek ge- występujący w środku między przedrostkiem, a czasownikiem:
an/rufen- angerufen
ein/laden- eingeladen
teil/nehmen- teilgenommen
Jak sami widzicie, trzeba się ich nauczyć na pamięć. I od razu uczcie się z czasownikami posiłkowymi.
Kilka przykładów zdań.
1. Ich habe bis elf geschlafen. - Spałam do 11.
2. Der Unterricht hat zwei Stunden gedauert. - Lekcja trwała dwie godziny.
3. Er ist nach Hause gefahren.- On pojechał do domu.
------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Perfekt z czasownikiem posiłkowym- haben:
Zdecydowana większość czasowników tworzy czas Perfekt z czasownikiem posiłkowym haben. Są to:
- wszystkie czasowniki modalne (wollen, sollen, können, itd..)
- wszystkie czasowniki przechodnie (wymagające dopełnienia w bierniku), np.: Ich habe ihn nich gesehen. [Nie widziałem go.]
- wszystkie czasowniki zwrotne (sich waschen, sich treffen, ...)
- większość czasowników nieprzechodnich (nie wymagających dopełnienia w bierniku) m.in czasowniki wyrażające trwanie czynności, lub stanu, np.: Er hat 20 Stunden gearbeitet. [On pracował 20 godzin.]
- większość czasowników nieosobowych ( es regnet, es schneit, es donnert, es hagelt, es gibt, es gefällt,...)
Perfekt z czasownikiem posiłkowym- sein:
Czas przeszły Perfekt z sein tworzą m.in:
- czasowniki nieprzechodnie wyrażające kierunek, ruch, np.: fahren[jechać], laufen[biec], kommen[przychodzić], gehen[iść], reisen[podróżować], itd..
- czasowniki wyrażające zmianę stanu, np.: aufstehen[wstać], sterben[umrzeć], einschlafen[zasnąć], aufwaschen[obudzić się], itd..
- czasowniki: sein, werden, bleiben
Niektóre czasowniki tworzą w języku niemieckim czas Perfekt zarówno z haben jak i z sein. Użycie z haben czy z sein uzależnione jest od tego, czy czasownik w zdaniu użyty jest jako przechodni (wymagający dopełnienia w bierniku, wówczas tworzy Perfekt z haben0 czy też nieprzechodni (wówczas z sein), np.:
Er ist zum Bahnhof gefahren. [On pojechał na dworzec.]
Er hat mich zum Bahnhof gefahren. [On zawiózł mnie na dworzec.]
I na koniec taka wskazówka ode mnie.
Uczcie się czasu przeszłego oraz czasownika posiłkowego NA PAMIĘĆ.
Uczcie się czasu przeszłego oraz czasownika posiłkowego NA PAMIĘĆ.
machen - machte - gemacht (h)
fahren - fuhr- gefahren (s/h)
sollen- sollte- gesollt (h)
fallen - fiel - gefallen (s)
itd.