Czas przeszły Perfekt

Czas przeszły Perfekt jest czasem złożonym i tworzymy go poprzez użycie odmienionego przez osoby czasownika posiłkowego sein lub haben w czasie teraźniejszym oraz imiesłowu czasu przeszłego (Partizip II), który jest formą nieodmienną i występuje (w zdaniach oznajmujących i pytających) na końcu zdania.

Czasu przeszłego Perfekt używamy dla wyrażenia czynności przeszłej zakończonej, której skutki sięgają teraźniejszości. Występuje on z reguły w rozmowach i dialogach, w których mówi się o sobie lub innych osobach. W Niemczech jest on częściej używany w zależności od rejonu.

sein/haben + Partizip II

Czasowniki słabe - tworzenie imiesłowu czasu przeszłego (Partizip II)

• Imiesłów czasownika przeszłego (Partizip II) tworzymy poprzez dodanie do tematu czasownika słabego przedrostka ge- oraz końcówki -t, lub -et (jeżeli temat czasownika kończy się na -t, lub -d).

ge- temat czasownika -t /et

np.

machen- gemacht

kaufen- gekauft

arbeiten- gearbeitet

warten- gewartet

czyli

haben + gemacht

czyli, np.

Ich habe ein Buch gekauft.

Tak jak widzicie, czasownik haben został odmieniony do 1.os l.p, czyli ich, a Partizip II jest na końcu zdania.

• Czasowniki słabe o zakończeniu -ieren oraz nierozdzielnie złożone (be-, er-, ver, itd.) otrzymują tylko końcówkę -t, nie otrzymują przedrostka ge-:

studieren- studiert

verkaufen-verkauft

beschen-besucht

• Czasowniki słabe, rozdzielnie złożone, otrzymują końcówkę -t oraz przedrostek ge-, który występuje w środku między przedrostkiem, a czasownikiem:

einkaufen- eingekauft

anrufen- angerufen

Czasowniki mocne - tworzenie imiesłowu czasu przeszłego (Partizip II)

• Partizip II czasowników mocnych tworzy się z reguły przez dodanie do rdzenia bezokolicznika przedrostka ge- oraz końcówki -en (często występuje zmiana samogłoski rdzennej):

bleiben- geblieben
gehen- gegangen
singen- gesungen
sitzen- gesessen

• Czasowniki mocne nierozdzielnie złożone nie otrzymują przedrostka -ge:

besprechen- besprochen

gefallen-gefallen

entstehen-entstanden

• Czasowniki mocne, rozdzielnie złożone, mają przedrostek ge- występujący w środku między przedrostkiem, a czasownikiem:

an/rufen- angerufen

ein/laden- eingeladen

teil/nehmen- teilgenommen

Jak sami widzicie, trzeba się ich nauczyć na pamięć. I od razu uczcie się z czasownikami posiłkowymi.

Kilka przykładów zdań.

1. Ich habe bis elf geschlafen. - Spałam do 11.

2. Der Unterricht hat zwei Stunden gedauert. - Lekcja trwała dwie godziny.

3. Er ist nach Hause gefahren.- On pojechał do domu.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Perfekt z czasownikiem posiłkowym- haben:

Zdecydowana większość czasowników tworzy czas Perfekt z czasownikiem posiłkowym haben. Są to:

• wszystkie czasowniki modalne (wollen, sollen, können, itd..)
• wszystkie czasowniki przechodnie (wymagające dopełnienia w bierniku), np.:                                 Ich habe ihn nich gesehen. [Nie widziałem go.]
• wszystkie czasowniki zwrotne (sich waschen, sich treffen, ...)
• większość czasowników nieprzechodnich (nie wymagających dopełnienia w bierniku) m.in czasowniki wyrażające trwanie czynności, lub stanu, np.:                                                                                   Er hat 20 Stunden gearbeitet. [On pracował 20 godzin.]
• większość czasowników nieosobowych ( es regnet, es schneit, es donnert, es hagelt, es gibt, es gefällt,...)

Perfekt z czasownikiem posiłkowym- sein:

Czas przeszły Perfekt z sein tworzą m.in:

• czasowniki nieprzechodnie wyrażające kierunek, ruch, np.: fahren[jechać], laufen[biec], kommen[przychodzić], gehen[iść], reisen[podróżować], itd..
• czasowniki wyrażające zmianę stanu, np.: aufstehen[wstać], sterben[umrzeć], einschlafen[zasnąć], aufwaschen[obudzić się], itd..
• czasowniki: sein, werden, bleiben

Niektóre czasowniki tworzą w języku niemieckim czas Perfekt zarówno z haben jak i z sein. Użycie z haben czy z sein uzależnione jest od tego, czy czasownik w zdaniu użyty jest jako przechodni (wymagający dopełnienia w bierniku, wówczas tworzy Perfekt z haben0 czy też nieprzechodni (wówczas z sein), np.:

Er ist zum Bahnhof gefahren. [On pojechał na dworzec.]

Er hat mich zum Bahnhof gefahren. [On zawiózł mnie na dworzec.]

I na koniec taka wskazówka ode mnie.
Uczcie się czasu przeszłego oraz czasownika posiłkowego NA PAMIĘĆ.

machen - machte - gemacht (h)

fahren - fuhr- gefahren (s/h)

sollen- sollte- gesollt (h)

fallen - fiel - gefallen (s)

itd.