Rodzajnik - Der Artikel

W języku niemieckim występują dwa rodzaje rodzajników: określony oraz nieokreślony. Rodzajnik występuje tylko przed rzeczownikiem i określa jego rodzaj, liczbę oraz przypadek.

Rodzajnik nieokreślony - Der unbestimmte Artikel

Rodzajnika nieokreślonego używa się przed rzeczownikami oznaczającym osoby, rzeczy, zjawiska bliżej nieznane, o których nie było jeszcze mowy, o których nic jeszcze nie wiemy:

• przed rzeczownikami, o których  nic bliżej nie wiemy, o których mówi się pierwszy raz, np:

- Hier ist ein Tisch. Der Tisch ist groß. [Tu jest jakiś stół. Ten stół jest duży.]
W liczbie mnogiej rodzajnik nieokreślony nie istnieje, np.:
- Hier sind Tische. Die Tische sind groß. [Tutaj są stoły. Te stoły są duże.]

• przed rzeczownikami, będącymi w zdaniu orzecznikami, np:

- Die Katze ist ein Haustier. [Kot jest zwierzęciem domowym.]
- Der Baum ist eine Pflanze. [Drzewo jest rośliną.]

• przed rzeczownikami występującymi po wyrażeniu es gibt (jest, są, znajduje się):

- Es gibt hier einen Tisch. [Tu znajduje się stół.]

Po wyrażeniu es gibt rzeczownik występuje w bierniku (Akkusativ).

• w porównaniach:

-Sie schreibt wie ein Dichter. [Ona pisze jak poeta.]

ODMIANA RODZAJNIKA 

NIEOKREŚLONEGO

	Singular [liczba pojedyncza]			Plural [liczba mnoga]
	Maskulinum [r. męski]	Femininum [r. żeński]	Neutrum [r. nijaki]
Nominativ - Wer? Was? Genitiv - Wessen? Dativ - Wem? Akkusativ – Wen? Was?	ein eines einem einen	eine einer einer eine	ein eines einem ein	--------

Nominativ- Wer? Was?  [Mianownik- Kto? Co?]
Genitiv- Wessen? [Dopełniacz- Czyj,-a,-e?]
Dativ- Wem? [Celownik- Komu?]
Akkusativ- Wen? Was? [Biernik- Kogo? Co?]

W liczbie mnogiej rodzajnik nieokreślony nie istnieje!

Rodzajnik określony- Der bestimmte Artikel

Rodzajnika określonego używamy:

• przed rzeczownikami oznaczającymi osobę lub rzecz znaną, bliej określoną, o której już była mowa w poprzednim zdaniu:

- Dort steht ein Kind. Das Kind ist 7 Jahre alt. [Tam stoi jakieś dziecko. To dziecko ma 7 lat.]

- Das ist ein Hund. Der Hund ist schwarz. [To jest jakiś pies. Ten pies jest czarny.]

• przed rzeczownikami poprzedzonymi przymiotnikiem w stopniu najwyższym lub liczebnikiem porządkowym:

- Die Wolga ist der längste Fluss Europas. [Wołga jest najdłuższą rzeką Europy].

- Hier ist das dritte Kapitel des Buches. [ To jest trzeci rozdział książki].

• przed nazwami krajów rodzaju żeńskiego i męskiego i nazwami krajów w liczbie mnogiej, np:

- die Bundesrepublik Deutschland (die BRD) [Republika Federalna Niemiec]

- die Schweiz [Szwajcaria]

- die Türkei [Turcja]

- die Mongolei [Mongolia]

- die Ukraine [Ukraina]

- die Slowakei [Słowacja]

- die Krim [Krym]

- der Irak [Irak]

- der Libanon [Liban]

- der Sudan [Sudan]

- die Niederlande [Holandia]

- die Vereinigten Staaten (die USA) [Stany Zjednoczone]

• przed rzeczownikami oznaczającymi nazwy własne (imiona, nazwiska, nazwy miast, państw, części świata), lecz tylko wtedy, gdy przed nimi występuje przydawka, np:

- Das schöne Paris wird von vielen Touristen besucht. [Piękny Paryż odwiedza wielu turystów.]

- Der große Goethe schrieb viele Werke. [Wielki Goethe napisał wiele dzieł.]

• przed nazwami gór, rzek i mórz:

- Der Rhein ist ein Fluss. [Ren jest rzeką].

- Der Großglockner ist der höchste Berg in Österreich. [Der Großglockner jest najwyższym szczytem Austrii.]

• przed rzeczownikami uważanymi za jedyne na świecie: die Sonne [słońce], die Welt [świat], die Luft [powietrze], der Mond [księżyc]

ODMIANA RODZAJNIKA

OKREŚLONEGO

	Singular [liczba pojedyncza]			Plural [liczba mnoga]
	Maskulinum [r. męski]	Femininum [r. żeński]	Neutrum [r. nijaki]
Nominativ - Wer? Was? Genitiv - Wessen? Dativ - Wem? Akkusativ – Wen? Was?	der des dem den	die der der die	das des dem das	die der den die

Nominativ- Wer? Was?  [Mianownik- Kto? Co?]

Genitiv- Wessen? [Dopełniacz- Czyj,-a,-e?]

Dativ- Wem? [Celownik- Komu?]

Akkusativ- Wen? Was? [Biernik- Kogo? Co?]

Rodzajnika nie używa się:

• przed rzeczownikami oznaczającymi nazwy ogólne i materiałowe, np:                                               Ich esse Brot und Trinke Wein.[Jem chleb i piję wino.]
• po wyrazach określających ilość, miarę i ciężar:                                                                                   Ich kaufe 3 Liter Milch. [Kupuję 3 litry mleka.]
• przed rzeczownikami oznaczającymi zawód, funkcję, religię, np.:                                                         Er arbeitet als Lehrer. [On pracuje jako nauczyciel.]
• przed rzeczownikami poprzedzającymi "wessen" (czyj,-a,-e), "viel" (dużo), "wenig" (mało)
• przed rzeczownikami poprzedzonymi zaimkiem lub liczebnikiem głównym, np:                                     meine Schwester [moja siostra], zwei Wochen [dwa tygodnie]