piątek, 16 sierpnia 2013

Czasowniki modalne

W języku niemieckim występuje 6 czasowników modalnych. Czasowniki te występują najczęściej z bezokolicznikiem (bez zu) innego czasownika, który występuje na końcu zdania.
Czasowniki modalne mogą również występować samodzielnie, jeżeli z poprzedniego zdania wynika, o czym jest mowa.

dürfen - mieć pozwolenie, uprawnienie
können- móc, umieć, potrafić
mögen - (w trybie przypuszczającym) chcieć w formie grzecznościowej, (w trybie oznajmującym) lubić
müssen- musieć, mieć rozkaz, obowiązek
sollen  - mieć powinność, obowiązek moralny (może oznaczać przypuszczenie: "podobno")
wollen - chcieć



dürfen
können
mögen
müssen
sollen
wollen
ich
darf
kann
mag/ möchte
muss
soll
will
du
darfst
kannst
magst/ möchtest
musst
sollst
willst
er
sie
es

darf

kann
mag/ möchte
muss
soll
will
wir
dürfen
können
mögen/ möchten
müssen
sollen
wollen
ihr
dürft
könnt
mögt/ möchtet
müsst
sollt
wollt
sie
Sie
dürfen

können
mögen/ möchten
müssen
sollen
wollen

mögen- odmieniane w formie mag....- lubić
mögen- odmieniane w formie möchte...- chcieć

Jak widać czasowniki modalne w liczbie pojedynczej odmieniają się nieregularnie (bez końcówek)- 1 i 3 os. l.p jest taka sama. Natomiast w liczbie mnogiej regularnie. 

Przykłady:

Du darst ins Kino gehen. [Możesz/ wolno ci iść do kina.]
Ihr können mir nicht helfen. [Wy nie możecie mi pomóc.]
Ich mag dich. [Lubię cię.]
Ich möchte nach Berlin fahren. [Chciałabym pojechać do Berlina.]
Ich muss zu Hause bleiben. [Muszę zostać w domu.]

Czas przeszły czasowników modalnych

Czasowniki modalne tworzą czas przeszły Imprefekt tak, jak czasowniki słabe, lecz zawsze bez przegłosu:

dürfen - durfte 
können - konnte
mögen - mochte
müssen - musste
sollen - sollte
wollen - wollte

Odmiana :

ich         konnte           wir konnten
du         konntest         ihr  konntet
er/sie/es konnte     sie/Sie  konnten   

1. i 3.os l.p. jest taka sama, 2. dostaje końcówkę -st, 1. i 3. os l.mn. dostaje końcówkę -en, a 2. os l.mn. -t.

Partizip II czasowników modalnych tworzymy tak, jak czasowników słabych, czyli regularnie z przedrostkiem ge- oraz końcówką -t.  (czasownik posiłkowy to haben)

gewoll

dürfen - durfte - gedurft
können - konnte - gekonnt
mögen - mochte - gemocht
müssen - musste - gemusst
sollen - sollte - gesollt
wollen - wollte - gewollt

Er hat das nicht gekonnt. [On tego nie potrafił.]

Jeżeli czasowniki modalne występują w połączeniu z innymi czasownikami to w czasach Perfekt i Plusquamperfekt są użwyane w postaci dwóch bezokoliczników na końcu zdania, przy czym czasownik modalny występuje na ostatnim miejscu, np.:
Wir haben die Aufgabe nicht machen können. [Nie potrafiliśmy zrobić zadania.]

Jak widać czasownik posiłkowy (haben) jest odmieniany do podmiotu (w tym przypadku wir-my) a machen i können występują w formie bezokolicznika (nieodmiennej) na końcu zdania, przy czym bezokolicznik czasownika modalnego na końcu.
[c.d.n- szyk w zdaniu pobocznym + Plusquamperfekt]

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz